GGZ Centraal
HYPE is gespecialiseerd in vroege interventie voor jongeren in de leeftijd 12 t/m 25 jaar met kenmerken van een borderline persoonlijkheidsstoornis (BPS) of een verhoogd risico op het ontwikkelen van BPS.
Hoofd- en sublocatie
Westsingel 41
3811 BB Amersfoort
Telefoon
HYPE biedt multidisciplinaire diagnostiek en vroege interventie gericht op inzicht in het persoonlijk en relationeel functioneren en de actieve vertaling naar het dagelijks leven. De vertaling naar het dagelijks leven vindt plaats door de directe omgeving (ouders en naasten) actief te betrekken en veel aandacht te hebben voor het psychosociaal functioneren, zoals school, (bij)baan, wonen, etc.
In diagnostiek onderzoeken wij hoe de problemen van de jongere het best begrepen kunnen worden en kijken we samen met de jongere en belangrijke naasten naar welke behandeling het meest passend is. Een patiënt komt in aanmerking voor behandeling bij HYPE als deze voldoet aan 3 of meer kenmerken van de borderline persoonlijkheidsstoornis.
De diagnostiek bestaat uit verschillende onderzoeken waarin wij de klachten, problemen, ontwikkeling, context, het psychosociaal functioneren en persoonlijkheidsdynamiek van de jongere in kaart brengen. Op basis van gevalideerde instrumenten en het klinisch oordeel van specialisten, geven wij in voor de jongere begrijpelijke taal een advies, rekening houdend met sterkten en zwakten en de wens voor verandering.
HYPE biedt diagnostiek van het persoonlijkheidsfunctioneren en persoonlijkheidspathologie al vanaf het 12e jaar. Hierbij maken wij de vertaling van een goed diagnostisch beeld en herkenbaar relationeel verhaal (narratief) naar de directe leefwereld van jongeren. Dit alles om een volledig en geïntegreerd beeld te schetsen dat recht doet aan de complexiteit van de problematiek en nodig is om passende indicatie te kunnen stellen. Om een zo objectief en betrouwbaar diagnostisch beeld te vormen, zijn altijd meerdere disciplines betrokken. Ook maken we gebruik van verschillende bronnen van informatie. Zo betrekken we altijd naasten; ook bij jongeren ouder dan 18 jaar. Niet alleen gebruiken we meerdere methodes, maar we brengen hierbij ook altijd ontwikkelingstaken en krachten gestructureerd in kaart. Op die manier bevorderen we de aansluiting bij de leefwereld van de jongere en daarmee ook de motivatie voor verandering.
De diagnostiek kan één dag omvatten of een traject van ongeveer drie weken.
Alle behandelonderdelen binnen HYPE zijn gebaseerd op cognitieve analytische therapie (CAT). CAT is een innovatieve behandeling in Nederland, die zich onderscheidt van reguliere zorg door een stevig theoretisch en psychotherapeutisch kader specifiek voor tijdgelimiteerde behandeling.
Deze vorm van psychotherapie is relationeel gericht en in de tijd gelimiteerd, waarbij de actieve behandelfase van een half jaar wordt gevolgd door een follow-up fase van een half jaar.
Vanuit een integratie van cognitieve en psychodynamische theorie richt CAT de focus op de kernproblemen van persoonlijkheidspathologie: problemen in het relationele functioneren. CAT heeft een aantal voordelen voor onze doelgroep: de integratieve benadering biedt goede mogelijkheden om comorbide problematiek geïntegreerd te behandelen, de praktische benadering van het CAT-model zorgt voor een flexibel en helder psychotherapeutisch kader om de psychosociale problemen van jongeren goed te kunnen behandelen. Het denken vanuit een verhaal (narratief) op basis van relationele patronen vanuit het CAT-model vormt de basis om diagnostiek en behandeling bij hoog-complexe problematiek te verbinden met de dagelijkse leefwereld van jongeren. De tijdlimiet is goed te overzien voor jongeren en versterkt de gezonde autonomieontwikkeling.
Jongeren in de leeftijd van 12-25 jaar die zichzelf beschadigen en verwezen zijn naar de GGZ.
PRIMARY is een online monitor, waarin de jongere gedurende vier weken, vijf keer per dag een twintigtal vragen invult via zijn/haar telefoon (over wat de jongere aan het doen is, met wie de jongere is en hoe de jongere zich voelt). Er vinden wekelijkse uitleesmomenten plaats, waarin de jongere samen met een onderzoeksassistent kort naar een grafische weergave van de antwoorden in de online monitor van de afgelopen week kijkt. Het doel van PRIMARY is het bewustzijn van emoties te vergroten en het uitbreiden van copingvaardigheden.
Doel van dit onderzoek is om jongeren al voordat zij kunnen starten met diagnostiek of behandeling in de GGZ, de kans te geven om meer inzicht te krijgen in hun emoties en relaties en daarmee hun copingvaardigheden uit te breiden.
De eerste reacties van jongeren die hebben deelgenomen zijn positief: het merendeel van de jongeren heeft aangegeven dat PRIMARY gemakkelijk te gebruiken is, tegemoetkomt aan hun vraag, helpend is en dat ze het zouden aanraden voor andere jongeren met zelfbeschadiging.
Gedurende vier weken vullen jongeren vijf keer per dag in minder dan een minuut vragen op hun mobiele telefoon in. Daarnaast hebben zij een wekelijks uitleesmoment met een onderzoeker dat een kwartier duurt.
Randomized Controlled Trial. In het onderzoek zijn twee groepen. De eerste groep vult voor- en achteraf vragenlijsten in en gebruikt PRIMARY.
De andere groep vult ook de vragenlijsten in, maar gebruikt PRIMARY niet. In welke groep de jongere komt wordt bepaald door loting. Omdat we nog onderzoeken óf en hoe PRIMARY werkt, is deze (nog) niet beschikbaar buiten dit onderzoek.
Jongeren van 12-25 jaar met problemen in hun emoties en relaties
Het Psychosociaal interview is een innovatie die inspringt op een gemis in de huidige diagnostische instrumenten toepasbaar in de GGZ. We weten dat kenmerken van BPS samenhangen met problemen in de psychosociale ontwikkeling en het dagelijks functioneren. We weten ook dat deze een grote impact kunnen hebben op het functioneren op de lange termijn. Desondanks ontbreekt er op dit moment een goed instrument om dit gepersonaliseerd in kaart te brengen. HYPE focust zich in haar diagnostiek en behandeling op de psychosociale ontwikkeling van jongeren en wil dan ook een goed instrument ontwikkelen om het psychosociaal functioneren goed in kaart te brengen. In het psychosociaal interview is er ruimte voor de jongere om in gesprek met een professional te reflecteren op de eigen gedachten/zorgen/ervaringen over het psychosociaal functioneren, eventuele knelpunten hierin en waar wensen voor verandering hiervan spelen.
Door verschillende thema’s van het psychosociaal functioneren expliciet te bespreken op een normaliserende manier, krijgen de uitkomsten van het psychosociaal functioneren een rol in de behandeling. Denk dan bv. aan onderwerpen als financiën en seksuele gezondheid.
Daarmee leggen we al voorafgaand aan de start van een behandeling een expliciete koppeling tussen de problematiek van de jongere en zijn/haar dagelijks leven die verdiepend is ten opzichte van het in kaart brengen van functioneren in vragenlijsten.
Het interview duurt ongeveer een uur.
Op basis van literatuuronderzoek naar beschikbare instrumenten die psychosociaal functioneren van jongeren in kaart brengen, hebben we een psychosociaal interview ontwikkeld. De eerste versie van het psychosociaal interview is beschikbaar voor alle jongeren die aangemeld zijn bij HYPE. Ook loopt er op dit moment een kwalitatief onderzoek om zicht te krijgen op welke inzichten dit voor jongeren oplevert.
Door de tijdslimiet staat het einde van behandeling vanaf het begin op de agenda. Daarmee creëert dit een kader waarin jongeren op zeer actieve wijze meer inzicht krijgen in relationele patronen die er spelen en ze deze meer gaan herkennen en oefenen met nieuwe patronen. Voor elke patiënt stellen we een behandelplan op. Daarin leggen we de doelen voor behandeling die tussen jongeren, dienst naasten en behandelaars worden afgesproken vast. Deze doelen evalueren we tijdens de actieve behandelfase zeer regelmatig, zodat optimaal gebruik gemaakt kan worden van de behandeling.
Samen met de jongere en diens naasten vindt er regelmatig een evaluatie plaats. Op het moment dat er een vraag voor hulp ligt waarvoor meer langdurige behandeling nodig is, kunnen we een jongere hiervoor doorverwijzen of terugverwijzen.
Tijdens de behandeling denkt de jongere samen met diens naasten en behandelaars na over wat er nodig is bij terugval. Het maken van een terugvalplan kan onderdeel zijn van de behandeling.
De behandelaar, de huisarts of de jongere en/of diens ouders zelf kunnen een vraag om een second opinion stellen.
Bij een second opinion is er altijd een klinisch psycholoog of psychiater betrokken. Daarnaast is er altijd sprake van multidisciplinaire diagnostiek, waarbij we - afhankelijk van de vraag - kijken welke andere disciplines we betrekken. Bij een second opinion is het doel om een goed diagnostisch beeld en voor jongeren en naasten herkenbaar verhaal (narratief) te vormen van de klachten, problemen, ontwikkeling, context, het psychosociaal functioneren en de persoonlijkheidsdynamiek van de jongere. We brengen de risicomarkers voor ontwikkeling van BPS in kaart om hierbij ook specifiek te kijken of er naast eventuele comorbiditeit ook sprake is van markers die duiden op de ontwikkeling van persoonlijkheidspathologie.
Bij een second opinion doorlopen we de volgende stappen:
- dossieronderzoek en beoordeling door een klinisch psycholoog
- intake
- geïntegreerd diagnostisch traject (bestaande uit o.a. vragenlijstonderzoek, klinisch interview door klinisch psycholoog of psychiater, ontwikkelingsanamnese, gestructureerde interviews, gezinsonderzoek, psychosociaal interview)
- indien nodig aanvullend onderzoek, zoals psychodiagnostisch onderzoek (intelligentie-onderzoek, neuropsychologisch onderzoek of aanvullend persoonlijkheidsonderzoek)
Complexe diagnostiek en behandeling van adolescenten en jongvolwassenen met risico voor borderline persoonlijkheidsstoornis op basis van de CAT.
Drie professionals vanuit verschillende disciplines onderzoeken tijdens de consultatiesessie, die 30 minuten duurt, de meest opvallende relationele patronen. Zowel bij de patiënt en diens systeem als in de therapeutische/hulpverleningsrelatie. Deze brengen we expliciet in kaart en delen deze met de consultvrager als basis om gezamenlijk met de consultvrager na te denken over helpende vervolgstappen.
Kijk voor de actuele bereikbaarheid voor consultatie op: www.ggzcentraal.nl/hype
Hoogleraar Ontwikkelingspsychologie. Zijn onderzoek focust op de psychosociale ontwikkeling van kinderen, meer in het bijzonder op de manier waarop de karakters van kinderen en de relatie die zij hebben met hun ouders en leeftijdsgenoten leidt tot competenties of ontwikkelingsproblemen.
Persoonlijkheidspathologie bij adolescenten en jongvolwassenen
Vroege interventie bij kenmerken van borderline persoonlijkheidsstoornis en specifiek bij zelfbeschadiging bij jongeren.
Psychopathologie van kinderen en jongeren
Persoonlijkheidsontwikkeling bij jongeren
Emotieregulatie bij jongeren met kenmerken van borderline persoonlijkheidsstoornis.
Underlying mechanisms for development of Borderline Personality Disorder: The role of social stress, impulsivity, and self-harm.
keynote-lezing