GGNet
Amarum is gespecialiseerd in de diagnostiek en behandeling van eetstoornissen. Amarum biedt specialistische en hoogspecialistische zorg, voor zowel milde eetstoornis problematiek als hoog-complexe en/of lang-bestaande eetstoornissen aan jongeren, (jong-)volwassenen en ouderen.
Hoofd- en sublocatie
Den Elterweg 75
7207 AE Zutphen
St. Annastraat 312c
6525HG Nijmegen
Telefoon
Bij Amarum worden jongeren (vanaf 16 jaar), (jong-)volwassenen en ouderen behandeld die lijden aan een ernstige eetstoornis. Eerdere behandelingen hebben niet voldoende geholpen, of er is sprake van ernstig ondergewicht, ernstig overgewicht, of comorbide problemen zoals bijvoorbeeld trauma, persoonlijkheidsstoornis, depressie, een stoma of diabetes.
Somatische conditie die verblijf in algemeen ziekenhuis noodzakelijk maakt; hierin is wel samenwerking en advisering / consultatie mogelijk.
De indicatie voor een hoogspecialistische behandeling bij Amarum gebeurt aan de hand van de Decision tool Eetstoornissen en de klinische inschatting van de ernst van de (ontwikkeling van de) klachten. Daarnaast biedt Amarum in beperkte mate ook reguliere specialistische zorg.
Doelgroep: patiënten die lijden aan anorexia nervosa; boulimia nervosa; eetbuistoornis; vermijdende/restrictieve voedselinnamestoornis; anders gespecificeerde voedings- en eetstoornissen.
Veelvoorkomende psychische comorboditeit: depressie, angststoornissen, posttraumatische-stressstoornis, obsessief-compulsieve stoornis, persoonlijkheidsstoornissen, autisme.
Veelvoorkomende somatische comorbiditeit: irritable bowelsyndrome, diabetes mellitus Type I of Type II, gevolgen van ondervoeding (o.a. hypokaliemie, hartritmestoornissen).
Mensen die zorg bij Amarum zoeken, krijgen een telefonisch gesprek waarin een eerste screening plaatsvindt. Wanneer zorg bij Amarum op zijn plaats lijkt, wordt een intake gesprek voorgesteld. Ten behoeve van de intake vullen mensen verschillende vragenlijsten in om een indruk te krijgen van de klachten, het huidige functioneren, de ontwikkeling van de klachten en comorbiditeit en andere achtergrond informatie. In geval van eerdere behandelingen wordt toestemming gevraagd om relevante gegevens op te vragen om mee te nemen in het diagnostisch proces. Nadat de vragenlijsten zijn ingevuld, wordt de patiënt uitgenodigd voor een intakedag bij Amarum.
Op deze intakedag worden patiënten gezien door een arts om de lichamelijke conditie en ernst te beoordelen, en ze worden door een GZ-psycholoog, psychotherapeut of klinisch psycholoog gezien voor de beoordeling van aanwezigheid en de ernst van de eetstoornis en bijkomende psychische problemen. Hierbij wordt op indicatie ook een psychiater betrokken. Bovendien wordt gesproken met naastbetrokkenen (een ouder, een partner of een goede vriend) om een completer beeld te krijgen van de ontwikkeling en de eetstoornis, en worden gegevens van eerdere behandelingen betrokken.
Naastbetrokkenen worden bovendien door een systeemtherapeut voorgelicht over het hebben van een eetstoornis en de belasting daarmee voor het systeem (veelal het gezin). Bovendien komen hier eerste algemene adviezen ter sprake.
Dit alles vindt plaats op een dag. De vergaarde informatie wordt vervolgens op diezelfde dag in een multidisciplinair team besproken, waarna de diagnose en behandeladvies wordt teruggekoppeld aan de patiënt.
De patiënt krijgt op de intakedag meerdere gesprekken, met artsen, psychologen en eventueel psychiaters. De meeste patiënten ervaren dit als vermoeiend en vaak ook spannend. Voordeel is dat de patiënt binnen één dag alle gesprekken voert, de conclusies teruggekoppeld krijgt en meteen een behandelplan heeft. Ook wordt er gedegen somatisch onderzoek gedaan (o.a. door lab bepaling) waardoor de somatische conditie meegenomen wordt in het behandeladvies. Hierdoor wordt de periode van onzekerheid verkort. In een enkel geval is aanvullende diagnostiek geïndiceerd en vindt een tweede adviesgesprek op een later moment plaats.
Voorafgaand aan de intakedag vult de patiënt meerdere vragenlijsten in.
Amarum biedt poliklinische behandeling, deeltijd behandeling en klinische behandeling aan patiënten die lijden aan een eetstoornis.
Patiënten met een eetstoornis die er, ondanks eerdere (ambulante of intensieve) richtlijnbehandeling van de eetstoornis, onvoldoende in slagen hun probleemgedrag te veranderen.
Schematherapie, aangevuld met begeleide eetmomenten, aandacht voor eetgedrag, psychomotorische therapie en beeldende therapie.
Het doel van deze deeltijdbehandeling is remissie van de eetstoornis, door het doorbreken van in stand houdend gedrag op gebied van eten, lichaam en gewicht. Een tweede doel is het verminderen van onderliggende disfunctionele coping (met name de eetstoornis) in reactie op schemamodi. Een belangrijk doel daarbij is het verstevigen van coping, gedrag en gedachten die passen bij de 'gezonde volwassene'.
Deze behandeling bestaat uit een groepsprogramma, drie dagen per week, gedurende 26 weken.
Het groepsprogramma wordt aangevuld met 5-6 individuele voorbereidingssessies en maximaal 12 individuele sessies, parallel aan het groepsprogramma, bij een schematherapeut.
Patiënten met een eetstoornis die ambulante richtlijnbehandeling Cognitive behavorial therapy enhanced (CBT-E) volgen en waarbij sprake is van sterke overwaardering van lichaam en gewicht.
Psychomotorische therapie (PMT) module gericht op lichaamsbeleving.
Het doel van de PMT module is verminderen van overwaardering van lichaam en gewicht en verbeteren van de lichaamswaardering.
Deze behandeling bestaat uit 6 wekelijkse (of 2-wekelijkse) individuele PMT sessies van 45 minuten per keer, gegeven door een psychomotorisch therapeut.
De behandeling bij Amarum wordt afgesloten als de behandeldoelen zoals vastgelegd in de behandelovereenkomst zijn behaald, inclusief terugvalpreventie (TVP). Bij TVP gaat het om het behouden van eerder bereikte veranderingen als doel op zichzelf.
Daarnaast kan behandeling worden beëindigd als de resterende eetstoornis niet langer op de voorgrond staat en behandeling door Amarum niet langer geïndiceerd is. Bovendien kan de behandeling na overleg worden afgesloten als de patiënt verschillende op verandering gerichte behandelingen heeft gehad en blijkt dat deze geen blijvend effect hebben opgeleverd. Hierbij zal de patiënt begeleid worden naar andere zorg.
In geval van intensieve behandelingen vindt vaak een poliklinisch vervolg van deze behandeling (van de eetstoornis) plaats binnen Amarum. In voorkomende gevallen kan ook naar de eigen regio worden terugverwezen. Dit is afhankelijk van de ernst van de resterende klachten en de beschikbaarheid van deskundige behandelaren in de regio. Terugvalpreventie wordt binnen Amarum aangeboden.
Door- en terugverwijzingen vinden op alle niveaus plaats.
Terugvalpreventie is integraal onderdeel van de behandelingen die binnen Amarum worden aangeboden. Een half jaar na einde behandeling is er een follow-up contact. Als mensen zich tussentijds melden met een terugval wordt het behandelcontact z.s.m. opgepakt.
Second opinions kunnen via het telefonisch spreekuur van Amarum worden aangevraagd door zowel zorgprofessionals als patiënten. Een afspraak voor het telefonisch spreekuur kunt u aanvragen via het algemene telefoonnummer van Amarum. Tijdens het telefonisch spreekuur wordt gezamenlijk verkend of een second opinion inderdaad gewenst is, of dat eventueel kan worden volstaan met een consultatie-vraag. Indien men kiest voor een second opinion, wordt de patiënt hiervoor uitgenodigd.
Bel voor een second opinion het secretariaat: elke werkdag tussen 08.30 en 17.00 uur te bereiken via telefoonnummer (088) 933 12 50.
Om een brede blik te houden wordt de second opinion vrijwel altijd uitgevoerd door twee disciplines (waaronder in ieder geval een psychiater of klinisch psycholoog). Daarnaast wordt de patiënt zo nodig gezien voor somatische screening en wordt informatie vanuit eerdere behandelingen en familie betrokken (zie voor volledige beschrijving de omschrijving van de intake-dag). Wanneer er meer onderzoek nodig is, vindt verlengde diagnostiek plaats.
hoofd behandelzaken; klinisch psycholoog/psychotherapeut; supervisor VGCt; specialistisch groepstherapeut NVGP; promovendus.
(088) 933 45 62 - m.lammers@ggnet.nl
De belangrijkste doelstelling is het herstel van de eetstoornis. Verdere doelstellingen zijn: brede diagnostiek en indicatiestelling; vermindering van symptomen; verbeteren kwaliteit van leven; het voorkomen van recidieven en zo nodig behandeling van comorbiditeit.
Het doel van de afdeling is om eetstoornis pathologie te verminderen zodat er geen hoog specialistische zorg meer nodig is. Amarum ziet een significantie daling op de EDEQ op alle subschalen waarmee het doel van vermindering klachten van de eetstoornis behaald is. Het percentage patiënten dat zodanig van zijn/haar klachten af is dat geen verschil meer kan worden gevonden met mensen die nooit last hebben gehad van een eetstoornis is bij de nameting 31%.
Herstel van de eetstoornis / vermindering van symptomen wordt gemeten aan de hand van de EDEQ (Eating Disorder Examination Questionnaire). Daarnaast worden aspecten als eigenwaarde en lichaamsontevredenheid geëvalueerd met de RSES (Rosenberg Self-Esteem Scale) en de LAV (LichaamsAttitude Vragenlijst).
Afname in klachten meten we door de scores op de EDEQ (en andere vragenlijsten) bij start behandeling te vergelijken met de scores wanneer iemand zijn behandeling bij Amarum afsluit. Of iemand klaar is voor het afsluiten van de behandeling bij Amarum wordt bepaald in overleg tussen patiënt en therapeut. Daarbij zijn de voortgang in het behandelproces, de ervaring van de patiënt, en ook de tussentijds ingevulde vragenlijsten een waardevolle bron van informatie.
Amarum vergelijkt de scores van de patiënten bij einde behandeling met de normgegevens van mensen zonder eetstoornis en zonder eetstoornisverleden. Wanneer de patiënten minder dan 1 standaard deviatie afwijken van de gemiddelde gezonde normscore, dan kan gesteld worden dat er geen onderscheid gemaakt kan worden tussen hen en de niet-eetstoornis doelgroep.
Amarum ziet gemiddeld genomen een significante vermindering van eetstoornisklachten na behandeling. Het gemiddelde effect van de behandeling op de eetstoornisklachten is middelgroot. Behandeleffecten op de eetstoornisklachten zijn afhankelijk van de aard van de eetstoornis, het type behandeling en de bijbehorende behandeldoelen.
Effecten van de behandeling op de ernst van de eetstoornis worden gemeten met de Eating Disorder Examination Questionnaire (EDE-Q).
Vragenlijsten om de voortgang van de behandeling te meten worden afgenomen bij de intake, bij start behandeling, en bij de evaluatiemomenten tijdens en bij afronding van de behandeling.
Amarum kent een diverse populatie van patiënten met eetstoornissen. Er worden zowel patiënten met hele ernstige klachten als patiënten met mildere klachten geholpen. Dit betekent dat gemiddelde percentages een vertekend beeld kunnen geven. Het percentage patiënten dat na een behandeling bij Amarum herstelt varieert van 30% na een eerste richtlijnbehandeling, 42% na een groepsbehandeling Schematherapie voor patiënten met een chronische eetstoornis, tot 63% na een groepsbehandeling voor een eetbuistoornis.
Het is belangrijk dat de eetstoornis problematiek vermindert zodat een patiënt zich kan gaan richten op het verbeteren van de kwaliteit van zijn/haar leven. Hierbij gaat het om algemeen functioneren. Hieronder wordt bijvoorbeeld verstaan het lichamelijk functioneren en functioneren met partner, vrienden, familie, school, werk, vrije tijd. De prioriteit van Amarum ligt bij het verminderen van de eetstoornis problematiek die vaak een grote impact heeft op het algemeen functioneren. Na afronding van de behandeling bij Amarum hebben patiënten een gemiddeld hogere kwaliteit van leven. Bovendien wordt vaak na de eetstoornis behandeling doorverwezen om specifiekere behandeling in te zetten op het gebied van algemeen functioneren.
Amarum gebruikt de OQ-45 (outcome questionnaire) om de kwaliteit van leven te meten.
Kwaliteit van leven wordt gemeten bij de intake, bij start behandeling, en bij de evaluatiemomenten tijdens en bij afronding van de behandeling.
Hoewel er een sterke relatie is tussen verbetering in symptomen van de eetstoornis en verbetering in kwaliteit van leven, zijn de behaalde effecten op eetstoornis symptomen groter dan de behaalde effecten op kwaliteit van leven. Na de behandeling bij Amarum wordt er samen met de patiënt gekeken wat nodig is om verder te kunnen werken aan herstel in algemeen functioneren.
Patiënten geven een 8.0 op een schaal van 1-10. Als pluspunten geven patiënten aan dat ze het fijn vinden dat ze gezien worden als persoon, en dat ze samen met de behandelaar kunnen beslissen over de te volgen behandeling. Als knelpunten geven patiënten de lange wachtlijst aan.
Hoogleraar klinische psychopathologie, in het bijzonder eetstoornissen, Faculteit Sociale Wetenschappen, Universiteit Utrecht
Eetstoornissen; trauma; emoties; klinische behandelstudies; Schematherapie
Eetstoornissen; dialectische gedragstherapie
Eetstoornissen, emoties, angststoornissen, experimenteel psychopathologisch onderzoek, klinische behandelstudies
Groepsbehandeling Schematherapie bij eetstoornissen: Is het een effectieve behandeling bij chronische eetstoornissen en comorbide persoonlijkheidsproblematiek en wat is het mechanisme van verandering?
Psychomotore Therapie (PMT) bij CBT-E: Voor wie is PMT geïndiceerd en is het een effectieve aanvullende behandeling voor het verbeteren van het lichaamsbeeld en de eetstoornisklachten in het algemeen?
De behandelaren en onderzoekers van Amarum houden regelmatig voordrachten op nationale congressen, waaronder het NAE, NVvP en VGcT
De kennisoverdracht vindt plaats via presentaties, workshops en onderwijsactiviteiten voor HBO en WO opleidingen en de art. 14 BIG opleidingen tot klinisch psycholoog en psychiater. Ook worden bijscholingsavonden voor huisartsen en kinderartsen georganiseerd en worden referaten en klinische lessen verzorgd binnen andere ggz-afdelingen en instellingen. Daarnaast draagt Amarum bij aan het informeren van het bredere publiek via media-uitingen en was Mirjam Lammers betrokken bij de totstandkoming van de Zorgstandaard Eetstoornissen. De expertise van Amarum met betrekking tot het CBT-E model wordt gedeeld door het opnemen van twee hoofdstukken in het handboek protocollaire behandelingen voor volwassenen met psychische klachten.