Lentis
Het Centrum Integrale Psychiatrie (CIP) is gespecialiseerd in de diagnostiek en behandeling van volwassen patiënten met ernstige chronische angst- en stemmingsstoornissen, die kampen met problemen op meerdere psychiatrische gebieden en zijn vastgelopen in eerdere behandeltrajecten in de ggz. Het CIP biedt patiënten een integraal psychiatrische behandeling, vanuit positieve gezondheid en een veerkracht-gerichte transdiagnostische aanpak. De focus ligt hierbij op symptomatisch, maatschappelijk én persoonlijk herstel.
Hoofd- en sublocatie
Hereweg 76
9725 AG Groningen
Telefoon
Het Centrum Integrale Psychiatrie (CIP) is gespecialiseerd in de diagnostiek en behandeling van volwassen patiënten met ernstige chronische angst- en stemmingsstoornissen, die kampen met problemen op meerdere psychiatrische gebieden en zijn vastgelopen in eerdere behandeltrajecten in de ggz. Het CIP biedt patiënten een integraal psychiatrische behandeling, vanuit positieve gezondheid en een veerkracht-gerichte transdiagnostische aanpak. De focus ligt hierbij op symptomatisch, maatschappelijk én persoonlijk herstel.
Het CIP hanteert de volgende contra-indicaties:
1) een behandeling in het kader van de wet verplichte ggz (drang en dwang);
2) een patiënt met ernstige psychische problematiek die reguliere behandeling volledig afwijst;
3) het is niet mogelijk te komen tot een behandelplan waar zowel patiënt (en diens naasten) als het team achter staan;
4) een andere (hoog)specialistische behandeling is geïndiceerd omdat deze op de voorgrond staat (bijvoorbeeld bij autisme, eetstoornissen, ernstige verslaving).
Het CIP hanteert de volgende inclusiecriteria:
- Er is sprake van een reeds lang bestaande (meer dan twee jaar) psychiatrische aandoening, vooral op het gebied van angst- en stemmingsstoornissen.
- Er is sprake van eerdere reguliere behandelingen die onvoldoende of niet hebben geleid tot verbetering op het gebied van symptomen, functioneren of maatschappelijk herstel.
- Er is doorgaans sprake van problematiek op meerdere gebieden, bijvoorbeeld persoonlijkheidsproblematiek, PTSS en/of somatoforme stoornisssen.
- De psychiatrische problematiek zorg voor verminderd functioneren op meerdere levensgebieden, zoals werk, sociale relaties, partnerrelatie, ouderschap, deelname aan de maatschappij en/of zingeving.
- Er is sprake van een integrale hulpvraag, waarbij onder meer gedacht kan worden aan 1) de wens tot het ontvangen van natuurlijke medicatie, leefstijlgeneeskunde of andere leefstijlinterventies zoals mindfulness, naast een reguliere behandeling 2) de wens tot het werken aan acceptatie en leren leven mét de klachten, waarbij werken aan een zo optimaal mogelijk herstel en functioneren, 3) de nadruk op de therapeutische realatie, bijvoorbeeld vanwege eerder negatieve ervaringen.
Het diagnostiektraject start met een uitgebreide intake van een dagdeel waarbij een behandelaar en hoofdbehandelaar zijn betrokken. Afhankelijk van het type vraagstelling is dit een psychiater, een psychiater in opleiding, een klinisch psycholoog of GZ-psycholoog of een verpleegkundig specialist (in opleiding). Hierin wordt onder andere de huidige symptomatologie, verloop, het effect van eerdere behandelingen (medicatie, psychotherapieën, vaktherapiën elders) de wensen/voorkeuren van de patiënt, leeftstijl en huidig maatschappelijk en persoonlijk functioneren in kaart gebracht. Indien nodig wordt vervolgonderzoek uitgevoerd, waaronder onderzoeken of sprake is van ontwikkelingsstoornissen of persoonlijkheidsstoornissen. Ook het in kaart brengen van de draagkracht van de patiënt en het onderzoeken wat maakt dat een patiënt onvoldoende van behandeling kan profiteren of terugval van symptomen blijft ervaren wordt hierin meegenomen. Op basis hiervan wordt bepaald welke behandeling het meest passend is.
Het CIP start met een brede en uitgebreide diagnostiek: er wordt gebruik gemaakt van uitgebreide vragenlijsten, anamnese, hetero-anamnese en het structureel in kaart brengen van effect van eerdere behandelingen. Ook wordt aandacht besteed aan de fysieke gezondheid, leefstijl en zingeving. Hiervoor wordt een dagdeel uitgetrokken. Reden hiervoor is dat patiënten vaak al vele niet (voldoende) succesvolle behandelingen hebben doorlopen, gedurende hun leven uiteenlopende diagnoses hebben ontvangen en er doorgaans sprake is van een diversiteit aan psychiatrische en somatische problematiek (comorbiditeit, complexiteit en therapieresistentie).
Het diagnostiektraject wordt in samenspraak met de patiënt vormgegeven en wordt afgestemd op wat een patiënt aankan. Idealiter wordt het in een dagdeel afgerond, maar indien dit te belastend is, of wanneer de situatie zo complex is dat meer tijd nodig is, dan wordt er een extra afspraak gepland.
Standaard worden ingezet:
- CIP-vragenlijst
- ROM-vragenlijsten
- Klinische diagnose
De keuze voor eventuele aanvullende instrumenten worden per patiënt bepaald, op basis van psychodiagnostische vragen en welke informatie al bekend is en welke informatie ontbreekt. In eerste instantie wordt er informatie opgevraagd, na toestemming van de patiënt, over de psychiatrische voorgeschiedenis en effecten van eerdere behandeling. Vervolgens kan er gebruik worden gemaakt van diagnostische gesprekken, een heteroanamnese door iemand uit de omgeving van de patiënt of die de patiënt als kind heeft gekend en diverse vragenlijsten, intelligentietesten en/of neuropsychologische testen.
Het behandelaanbod van het CIP bestaat uit drie typen interventies:
- reguliere behandelingen, zoals psychofarmaca, labonderzoek, suppletie van aangetoonde tekorten (Vit B12, Vit D, magnesium), somatische screening, CGT, EMDR, PRT, ACT, systeemtherapie, schema-therapie, mindfulness, sociaalpsychiatrische behandeling, PMT en CET, zelfhulpgroepen, e-health en terugvalpreventie (SteadyMood);
- leefstijlinterventies, bestaande uit mindfulness- en compassietrainingen, running therapy, stress-reductiegroep, therapeutische leefstijlverandering-groep en verbindende communicatie;
- natuurlijke middelen (kruiden en supplementen), als de effectiviteit daarvan door wetenschappelijk onderzoek wordt ondersteund. Bij het inzetten van leefstijlinterventies en natuurlijke middelen wordt gewerkt volgens het Protocol complementaire en alternatieve geneeswijzen
Het CIP biedt geen complementaire zorg zoals healing en homeopathie, wel adviseert het CIP onder strikte voorwaarden over complementaire zorg. Voor dit type adviezen wordt het bovengenoemde protocol toegepast.
Patiënten met chronische depressieve, trauma-gerelateerde of angstklachten, die last hebben van piekeren, negatieve zelfkritiek, gebrek aan aandachtigheid, gebrek aan lichaamsbewustzijn en patiënten die in procesgerichte behandeling zitten waarbij trainen van zelfinzicht van belang is.
Een training bestaande uit negen wekelijkse sessies met daarnaast 1 uur per dag zelf oefenen.
De verwachting is dat de training leidt tot een afname van depressieve klachten en angstklachten en daarnaast tot een toename van welbevinden.
Negen sessies van 2,5 uur en dagelijks 1 uur zelf oefenen.
Patiënten met psychische klachten (depressie, angst, insomnia) en/of somatische klachten (een ongezonde leefstijl, overgewicht, metabole ontregeling).
Groepsgewijs of individuele sessies met een leefstijlcoach.
De verwachting is dat de leefstijlcoaching leidt tot positieve leefstijlveranderingen die vervolgens een positief effect hebben op een afname van depressieve klachten en angstklachten, een verbetering van lichamelijke gezondheid (gezondere leefstijl, gewichtsverlies, verbetering metabole situatie) en een toename van welbevinden.
Wekelijkse of tweewekelijkse sessies en daarnaast thuis dagelijks aan de slag met de betreffende leefstijlveranderingen.
Het CIP hanteert de volgende uitstroomcriteria:
- De hoofdstoornis is in remissie of heeft voldoende langdurige stabiliteit (minstens 2 jaar) bereikt;
- Eventuele co-morbide psychiatrische stoornissen zijn in remissie of hebben voldoende langdurige stabiliteit (minstens 2 jaar) bereikt, waardoor deze niet meer met behandeling interfereren;
- Eventuele co-morbide somatische stoornissen zijn in remissie of hebben voldoende langdurige stabiliteit (minstens 2 jaar) bereikt, waardoor deze niet meer met behandeling interfereren;
- Het sociaal-maatschappelijk functioneren is verbeterd (waarbij een GAF van 50 of hoger wordt gehanteerd) en interfereert niet langer met de psychiatrische behandeling;
- De behandeldoelen zijn behaald.
Na behandeling bij het CIP worden patiënten terugverwezen naar de huisarts/POH-GGz , naar de basis-ggz, of naar de WMO en/of het sociale domein. Bij resterende psychische klachten wordt verwezen naar de specialistische ggz of naar het landelijk netwerk integraal werkende psychiaters en psychologen.
Het CIP biedt een online (eHealth) preventieprogramma voor terugval bij depressie, genaamd Steadymood dat inzet op zelfredzaamheid en het vergroten van inzicht in eigen klachten. In dit programma brengt de patiënt zijn of haar eigen waarschuwingssignalen in kaart en stelt een eigen terugvalpreventieplan op. De patiënt monitort maandelijks zijn eigen klachten. Een terugvalpreventiecoach van het CIP kijkt achter de schermen mee met de patiënt.
Een second opinion kan worden aangevraagd door de huidige behandelaar van de patiënt via het mailadres: integralepsychiatrie@lentis.nl
Hoe wordt een second opinion uitgevoerd?
Op dezelfde wijze als een intakegesprek. Meestal wordt dit uitgevoerd door de psychiater samen met de psychiater in opleiding, daar het veelal (ook) gaat om vragen over medicatie en mogelijkheden voor behandeling met natuurlijke middelen.
Complexe diagnostiek
Stemming-angst-en trauma-gerelateerde problematiek
Mindfulness
Leefstijlgeneeskunde
Natuurlijke middelen voor psychische stoornissen
Zingeving
De doelstellingen van het zorgaanbod zijn vervat in drie zorgpaden:
1) Klacht: verminderen van psychopathologie;
2) Kracht: vergroten van veerkracht en draagkracht;
3) Proces: verwerken van trauma, vergroten van inzicht, toewerken naar acceptatie.
Daarnaast zijn er algemene doelstellingen, zoals voorkomen van crises en terugval en het vergroten acceptatie.
De psychopathologie, gemeten met de OQ-45, laat zien dat bij 73,7% van de patiënten een significante verbetering is bereikt.
De klinische effecten worden gemeten met de Outcome Questionnaire-45 (OQ-45). Deze vragenlijst meet een aantal psychische klachten (symptomatisch herstel), maar ook hoe de patiënt in het dagelijks leven en binnen sociale contacten functioneert (maatschappelijk herstel).
De OQ-45 wordt ingezet bij intake en verder minimaal jaarlijks voor de behandelplanevaluatie en vaker wanneer daartoe aanleiding is. Dit is onder andere het geval bij stagnatie van de behandeling of na afronding van een deel van de behandeling.
Uit analyse van de OQ-45 over de periode 2016-2019 op groepsniveau blijkt dat psychopathologie significant afneemt.
De resultaten op individueel niveau, op basis van de Delta-T methode, tonen aan dat bij 73,7% van de patiënten een significante verbetering bereikt is op OQ-45. De resultaten op de subschalen van de OQ-45 tonen aan dat bij 74,7% de schaal ‘psychisch onwelbevinden’ is verbeterd, bij 63,6% het interpersoonlijk functioneren en bij 67,7% de sociale rolvervulling.
De kwaliteit van leven, gemeten met de MANSA, toont aan dat 54,5% van de patiënten verbetering in kwaliteit van leven heeft ervaren.
De MANSA (Manchester Short Assessment of Quality of Life). Dit is een 16-item vragenlijst die de kwaliteit van leven meet
De MANSA wordt ingezet bij intake en verder minimaal jaarlijks voor de behandelplanevaluatie en vaker wanneer daartoe aanleiding is. Dit is onder andere het geval bij stagnatie van de behandeling of na afronding van een deel van de behandeling.
Het CIP meet ook de veerkracht en de mate van geluk (indicator voor persoonlijk herstel) van patiënten:
- De Brief Resilience Scale meet veerkracht met 6 items. Bij de startmeting was gemiddeld gezien sprake van een lage veerkracht (startmeting: 2,56) en bij einde behandeling was dit gestegen naar een gemiddelde veerkracht (eindmeting: 3,09), dit betroft een significate verbetering.
- De Happiness Index (range 1 – 10) ging gemiddeld gezien van een ruim onvoldoende (startmeting: 4,60) naar een ruim voldoende (eindmeting: 6,71), ook hier was sprake van een significante verbetering.
De patiënttevredenheid wordt gemeten met de CQ-index. Ruim 70% van de patiënten waardeerden de zorg tussen 2016 en 2019 met ten minste het rapportcijfer 8. Daarbij gaf 90% van de patiënten aan dat de behandeling naar tevredenheid is uitgevoerd en dat in 90% het 'samen beslissen' daadwerkelijk heeft plaatsgevonden.
Herstelbevordering bij ernstige psychische aandoeningen
Complexe diagnostiek
Stemming- angst- en trauma-gerelateerde problematiek
Mindfulness
Leefstijlgeneeskunde
Natuurlijke middelen voor psychische stoornissen
Zingeving
Transdiagnostische voorspellers en interventies
Ambulante meet- en analysemethoden
Depressie
Mentale veerkracht
Ernstige psychiatrische aandoeningen
Auditieve hallucinaties bij jongeren
Yoga bij jonge vrouwen (18-34 jaar) met depressie. Het betreft een Randomised controlled trial (RCT) naar het effect van yoga bij jonge vrouwen met depressie.
E-Health terugvalpreventieprogramma bij depressie: Steadymood
Integrale psychiatrie is als vakgebied voortdurend in beweging. Het CIP ziet voor zichzelf een taak om professionals in de zorg op de hoogte te houden van de laatste ontwikkelingen. Daarom organiseert het CIP congressen over integrale psychiatrie en geven behandelaren trainingen op het gebied van mindfulness en compassie voor professionals in de zorg.
Behandelaren en onderzoekers van het CIP zijn actief op diverse nationale congressen (waaronder jaarlijks het NVvP). Daarnaast zijn zij ook regelmatig vertegenwoordigd op internationale congressen. Tevens organiseert het CIP zelf congressen, de afgelopen jaren zijn congressen georganiseerd met onder meer de thema’s ‘Nieuwe perspectieven op lichaam en geest’, ‘Zelfhelend vermogen’ en ‘De (G)GZ in crisis?’. Het eerstvolgende congres vindt plaats in 2021.
Daarnaast heeft het CIP heeft, in samenwerking met vijf algemene ziekenhuizen en een kennisinstituut in Nederland, het consortium voor integrale zorg en gezondheid (CIZG) opgericht. Het CIZG biedt betrouwbare informatie over leefstijl en natuurlijke middelen, en bijdragen aan een gezondheidszorg waarbij de mens en zijn gezondheid en ziekte, integraal en wetenschappelijk worden bestudeerd en behandeld.